Nieuws
Overheidsmaatregelen hebben forse gevolgen voor het verdienvermogen van boeren in de Peelregio. Een pilotstudie van Wageningen Economic Research brengt deze effecten in kaart. Het rapport biedt waardevolle inzichten, maar roept ook vragen op.
In het rapport Agro-Economische Analyse NOVEX De Peel onderzoekt Wageningen Economic Research in samenwerking met NOVEX De Peel wat verschillende overheidsmaatregelen betekenen voor het verdienvermogen van boeren in de Peelregio. Deze analyse is uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur (LVVN) en dient als pilot voor een bredere Sociaal-Economische Impactanalyse (SEIA). Het doel is om te toetsen of een nieuwe rekenmethode, de zogeheten Standaard Verdien Capaciteit + methode (SVC+), geschikt is om de gevolgen van verschillende maatregelen op regionaal niveau inzichtelijk te maken.
Verdienvermogen onder druk
Het onderzoek geeft een eerste schatting van de gevolgen van de veranderingen in het landelijk gebied. De analyse laat zien dat vooral de intensieve veehouderij in het gebied van NOVEX De Peel te maken krijgt met een forse daling van het verdienvermogen. Door onder meer verschillende opkoopregelingen neemt het verdienvermogen in de melkvee- en varkenshouderij af tot 42% en de pluimveehouderij met 23%. Akkerbouwbedrijven worden, met een afname van 16%, minder hard geraakt. De krimp komt vooral door stoppende bedrijven in het gebied. Maar ook doordat akkerbouw, waar veel veehouders naar overstappen, niet hetzelfde oplevert als hun huidige bedrijven. Er zijn ook positieve effecten, zoals de eco-regeling, die boeren beloont voor duurzame keuzes.
Bevestiging van bestaande zorgen
De conclusies uit het onderzoek komen niet als een verrassing en bevestigen het beeld van de veranderingen in de regio. Vooral op de korte termijn zijn de gevolgen negatief. Op langere termijn vindt een herstel van de verdiepcapaciteit plaats, door de overgang naar andere vormen van landbouw, nieuwe verdienmodellen en ander werk. De financiële compensatie die stoppers van de rijksoverheid krijgen biedt een basis om door te kunnen ondernemen in een andere vorm.
Relevant is de vraag welke nieuwe verdienmodellen de terugval gaan opvangen, en hoe snel de regio zich economisch kan herstellen. Daarom wil NOVEX De Peel de impact van maatregelen op de streek nauwlettend blijven volgen. Monitoring helpt om gericht te investeren in nieuwe vormen van landbouw, in innovatief ondernemerschap, in de leefbaarheid van dorpen én natuur. NOVEX De Peel werkt daaraan onder meer aan de hand van zestien sleutelthema’s.
Kanttekening bij het rapport
Het rapport is in de eerste plaats bedoeld als test voor de SVC+ methodiek en is niet eenvoudig leesbaar. Daarbij komt dat het onderzoek zich beperkt tot een agrarisch-economische invalshoek. Brede sociaal-economische effecten – zoals gevolgen voor de agrofoodketen of innovatieve ondernemerschapskansen – zijn buiten beschouwing gelaten. Het rapport is bovendien een, deels op schattingen gebaseerde, momentopname in een sterk veranderende omgeving. Veel vragen zijn nog onbeantwoord. Daarom moet dit rapport niet los worden gezien, maar in samenhang worden gelezen met andere relevante impactstudies, nieuwe beleidsontwikkelingen en de sleutelthema’s van NOVEX De Peel.
Dit neemt niet weg dat de resultaten belangrijk zijn en waardevolle inzichten geven in wat de gevolgen van beleid voor de streek kunnen zijn. Binnen NOVEX De Peel nemen we de uitkomsten mee in de verdere uitvoering van de uitvoerings- en investeringsagenda.