De varkenshouderij is van oudsher een economische pijler in de Peel. Door de omslag naar circulair kunnen we die positie behouden en versterken. Het sluit aan bij de ambities voor duurzaamheid, leefomgeving en innovatie. De hele keten – van boer en slachterij tot retailer en consument – profiteert mee, mits er ruimte, regie en samenwerking is. De Peel heeft alles in huis om hierin koploper te worden.

Circulaire varkenshouderij versterkt het landschap, vermindert geur- en milieuhinder en verhoogt het dierenwelzijn. Voor inwoners – de consument – betekent het naast meer leefbaarheid ook behoud van lokaal geproduceerd vlees. Van ondernemers vraagt het om een aanpassing van hun bedrijfsvoering: andere voerstromen, een andere aanpak en meer samenwerking – iets dat ze nog niet gewend zijn. Dat vereist investeringen en veranderingen, maar biedt ook kansen voor nieuwe verdienmodellen en keteninnovaties. Zo garanderen we hun bestaan en houden we de sector in stand.

We inventariseren wie er mee wil doen. Dat is best lastig, want door de schaarste aan varkens stellen veel boeren andere zaken boven verduurzaming. Toch ontstaan er inmiddels samenwerkingen en corporaties van varkensboeren die bijvoorbeeld samen voer inkopen en mest op een waardevolle manier benutten en verwerken.

Desondanks blijft de transitie complex. De regels lopen achter bij wat de markt vraagt. Zo heeft een boer die circulair wil werken meer ruimte nodig, maar daar werkt de overheid (nog) niet aan mee. Ook financiële haalbaarheid, opkoopregelingen en gebrek aan ketenafspraken remmen de vooruitgang. Daardoor haken vooral jonge, innovatieve boeren af. Dat is jammer, want juist zij kunnen deze kanteling maken.

Het is noodzakelijk om bedrijven in de keten te ontzorgen, onder meer door hen te helpen bij het dragen van financiële risico’s en door te zorgen voor passend beleid en duidelijke regels. Met meer publiek-private samenwerking willen we bouwen aan een robuust circulair systeem.

Daarvoor zijn méér samenwerkingen van boeren nodig, net als meerjarige ketencontracten met slachterijen en retailers. Geen enkele boer zal vrijwillig overstappen naar Europese eiwitten, omdat z’n vlees daardoor duurder wordt. We willen de overheid – van gemeente tot provincie en Rijk, en zelfs de NVWA – oproepen om de regelgeving aan te passen aan het circulair houden van varkens.